Stealthing: Ύπουλη «τακτική» ή βιασμός; – Ειδικοί απαντούν στο in

Είναι βιασμός; Τι προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για τα θύματα; Υπάρχουν στατιστικά στοιχεία; Πόσοι είναι τελικά εκείνοι που το καταγγέλλουν; Πρόκειται για επαφή χωρίς συναίνεση ή μήπως όχι; Πόσο επηρεάζεται η ψυχική υγεία και η μετέπειτα σεξουαλική ζωή του θύματος; Οι ειδικοί απαντούν στο in τα κρίσιμα ερωτήματα και αναλύουν το φαινόμενο του stealthing.

Πολλά τα θύματα, ακόμη περισσότεροι εκείνοι που φοβούνται πως δε θα αργήσει να συμβεί και σε αυτούς. Ο λόγος για το stealthing, ή αλλιώς, την αφαίρεση του προφυλακτικού κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, χωρίς τη γνώση και συναίνεση του ερωτικού συντρόφου.

Πώς ορίζεται το stealthing;

Ο όρος «stealthing» ξεκίνησε να χρησιμοποιείται ευρέως στην ομοφυλοφιλική κοινότητα, καθώς αρχικά συνιστούσε μία τακτική των οροθετικών ατόμων να μεταδίδουν τον ιό HIV στους ερωτικούς τους συντρόφους. Σύντομα ωστόσο η εν λόγω τακτική, εξαπλώθηκε και «καθιερώθηκε» από όσους επιθυμούσαν σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλάξεις και επεδίωκαν να τις πραγματοποιήσουν, χωρίς την συναίνεση των ερωτικών τους συντρόφων.

Η στιγμή που οι δύο σύντροφοι ανεξαρτήτως φύλου, έχουν συναινέσει να έλθουν σε επαφή με χρήση προφυλακτικού και ένας από τους δύο κρυφά το αφαιρεί ή το καταστρέφει κατά τη διάρκεια της πράξης, είναι η στιγμή του stealthing.

Δυστυχώς τα στατιστικά στοιχεία για το stealthing είναι περιορισμένα λόγω του ότι τα θύματα πολλές φορές δεν γνωρίζουν καν τον όρο, δεν είναι ενημερωμένα πως αυτή η πρακτική έχει όνομα και είναι ένα ζήτημα που ταλανίζει πολλούς.

Η έρευνα είναι αρκετά ελλιπής, καθώς πολλές φορές τα θύματα δεν το αντιλαμβάνονται καν ή διστάζουν να το καταγγείλουν καθώς φοβούνται πως ο θύτης θα τους εκδικηθεί και πως δε θα βρουν το δίκιο τους.

Είναι το stealthing βιασμός; – Τι προβλέπει η νομοθεσία;

Όπως τονίζει στο in ο διακεκριμένος ποινικολόγος και γενικός γραμματέας της Ένωσης Ποινικολόγων και Μαχόμενων δικηγόρων, το stealthing αποτελεί ένα σύγχρονο φαινόμενο, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί ένα «κενό» στον νόμο και να μην μπορεί να υπαχθεί με τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις, στο άρθρο του βιασμού.

«Έχει παρατηρηθεί έξαρση του φαινομένου, σε Ελλάδα, Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως. Το ζήτημα είναι, αν εμπίπτει η συγκεκριμένη πρακτική, στη διάταξη του βιασμού, τουλάχιστον έτσι όπως τελευταία είναι κατοχυρωμένη στον ποινικό μας κώδικα. Ο βιασμός του άρθρου 336 ΠΚ, απαιτεί δύο βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο η άσκηση παράνομης βίας και το δεύτερο ο εξαναγκασμός σε γενετήσια πράξη.

Όταν μιλάμε για παράνομη βία υπό την έννοια του βιασμού, εννοούμε μόνο την παράνομη σωματική βία και όχι την ψυχολογική που μπορεί να επιφέρει το stealthing. Και μάλιστα για να είναι βιασμός πρέπει η βία να ασκηθεί με σκοπό να υποτάξει το θύμα. Ως εκ τούτου δυστυχώς η γραμματική ερμηνεία του νόμου δεν μπορεί να πληρωθεί. Άρα το stealthing δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση με βάση τον ισχύων ποινικό κώδικα στη χώρα μας, περίπτωση βιασμού» τονίζει ο κος Προυσανίδης.

«Κενό στη νομοθεσία για το stealthing»

Όπως αναφέρουν νομικοί κύκλοι, όλο και περισσότερα θύματα stealthing απευθύνονται σε δικηγόρους για νομική αρωγή, με αποτέλεσμα να κρίνεται ολοένα και πιο απαραίτητο να κλείσει το λεγόμενο «κενό» στον νόμο.

«Το πρόβλημα έγκειται στο ότι είναι ένα καινοφανές φαινόμενο και δεν υπάρχουν ούτε άλλες διατάξεις που θα μπορούσαν να προστατέψουν το θύμα, και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να προκύψουν συνέπειες πλημμεληματικού χαρακτήρα, αλλά όχι του κακουργήματος του βιασμού. Για αυτό θα πρέπει ο νομοθέτης να νομοθετήσει άμεσα ως προς το συγκεκριμένο φαινόμενο και στο εξής να υπάρχει πλέον ένα πλαίσιο προστασίας των θυμάτων από αυτήν την ενέργεια!» αναφέρει κλείνοντας ο ποινικολόγος Λουκάς Προυσανίδης.

Stealthing: υπάρχει συναίνεση;

Αν λάβουμε υπόψιν μας, ότι ένα από τα χαρακτηριστικά του βιασμού είναι η μη ύπαρξη συναίνεσης εκ μέρους του θύματος, εύλογα γεννάται το ερώτημα: Εάν ένας σύντροφος έχει συναινέσει να έρθει σε επαφή με προφυλάξεις και εν αγνοία του, αυτές αφαιρεθούν, αίρεται και η συναίνεση στην πράξη;

Οι ποινικολόγοι απαντούν πως εάν το θύμα, πράγματι δεν θα συναινούσε εάν γνώριζε για την μην ύπαρξη προφυλάξεων ενδεχομένως αυτό να λογιζόταν ως άρση της συναίνεσης. Ωστόσο, το ζήτημα αυτό κρίνεται εξαιρετικά «λεπτό» και δύσκολο να αποδειχτεί και να στοιχειοθετεί, με αποτέλεσμα το θύμα να βρίσκεται ξανά σε αδιέξοδο.

Τα θύματα εμφανίζουν τα ίδια συμπτώματα με εκείνους που βιάστηκαν

Ποιες είναι οι επιπτώσεις του stealthing στην ψυχολογία και την ερωτική ζωή του θύματος;

Όπως τονίζει στο in η κλινική σεξολόγος και ιδρύτρια του sex positive Greece, Σοφία Αντωνιάδου, τα θύματα stealthing στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αισθάνονται, τρόμο, εξαπάτηση, ότι έχουν χρησιμοποιηθεί και προδοθεί, συναισθήματα που γεννώνται συχνά και μετά τον βιασμό με την «παραδοσιακή» του έννοια.

«Το θύμα πολλές φορές αρνείται να πιστέψει ότι το περιστατικό ήταν τόσο σοβαρό και θεωρεί πως το ίδιο υπερβάλλει. Σίγουρα διαταράσσεται σοβαρά η ψυχολογία του ατόμου, αλλά πολλές φορές τα άτομα αυτά δεν έχουν καν τα λεκτικά εργαλεία να το επικοινωνήσουν. Καταλαβαίνουν ότι είναι παράνομο σαν πράξη αλλά δεν τολμούν να το εξωτερικεύσουν.

Προσωπικά θεωρώ ότι τα περιστατικά είναι και πολλά περισσότερα από αυτά που τελικά βγαίνουν στο φως. Βέβαια το ζήτημα λαμβάνει και έμφυλες διαστάσεις καθώς πιο συχνά τα θύματα είναι γυναίκες και θα μπορούσε να θεωρηθεί και ένα μέσο χειραγώγησης και παγίδευσης της γυναίκας. Στα ερευνητικά δεδομένα δεν αναφέρονται ακόμη γυναίκες θύτριες, αλλά αυτό μπορεί να έχει να κάνει και με την μη πρόσβαση σε ορισμούς» επισημαίνει η κα Αντωνιάδου.