Κολομβία: Αποζημίωση θα πληρώσει η Chiquita για την χρηματοδότηση τρομοκρατικής οργάνωσης

Δικαστήριο των ΗΠΑ, έκρινε όπως επιβεβαιώνει και το BBC, ότι η πολυεθνική εταιρεία φρούτων Chiquita Brands International ευθύνεται για τη χρηματοδότηση της κολομβιανής παραστρατιωτικής και τρομοκρατικής οργάνωσης Autodefensas Unidas de Colombia. Οι Ηνωμένες Δυνάμεις Αυτοάμυνας της Κολομβίας (AUC), είχε χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ ως τρομοκρατική οργάνωση. Μάλιστα η Chiquita κατηγορείται πως μετέφερε με πλοίο της 3.400 Καλάσνικοφ και 4 εκάτ. σφαίρες για τους τρομοκράτες.

Πρόκειται για την ίδια παραστρατιωτική ακροδεξιά και αντικομμουνιστική οργάνωση που χρηματοδοτούσε και ο Πάμπλο Εσκομπάρ, η οποία διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις και με τον στρατό της χώρας. Η AUC oργάνωνε απαγωγές και εξωδικαστικές δολοφονίες ανταρτών, ενώ με τους 5.000 στρατιώτες της πήρε και ένα κομμάτι της πίτας του εμπορίου κοκαΐνης. Η ομάδα φέρεται να εκπαιδεύτηκε από τη μυστική αστυνομία της Κολομβίας και 50 από αυτούς πέρασαν δεύτερο παραστρατιωτικό «σχολείο» από Ισραηλινούς εκπαιδευτές το 1987.

Μετά από αστική υπόθεση που ασκήθηκε από οκτώ οικογένειες Κολομβιανών, των οποίων οι συγγενείς σκοτώθηκαν από την AUC, η Chiquita διατάχθηκε να καταβάλει αποζημίωση 38,3 εκατ. δολαρίων (30 εκατ. λίρες) στις οικογένειες.

Η Chiquita ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι προτίθεται να ασκήσει έφεση κατά της ετυμηγορίας των ενόρκων, υποστηρίζοντας ότι δεν υπήρχε «καμία νομική βάση για τους ισχυρισμούς». Η Chiquita έχει δηλώσει ένοχη ήδη από το 2007 για πληρωμές προς την AUC. Ενώ έχει πληρώσει και πρόστιμο στις ΗΠΑ. Όλα τα στοιχεία για τα συστήματα απόκρυψης των πληρωμών είναι δημόσια και υπάρχουν δημοσιευμένα στο Εθνικό Αρχείο Ασφαλείας πανεπιστημίου των ΗΠΑ.

Οι ένορκοι στην υπόθεση, η οποία εκδικάστηκε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο της Νότιας Φλόριντα, έκριναν ότι η Chiquita ευθύνεται για τον άδικο θάνατο οκτώ ανδρών που σκοτώθηκαν από την AUC. Η AUC συμμετείχε σε εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κολομβία, συμπεριλαμβανομένης της εξωδικαστικής δολοφονίας συγγενών και φίλων αριστερών ανταρτών. Τα θύματα στην επίμαχη υπόθεση ήταν από συνδικαλιστές μέχρι εργάτες μπανάνας.

Η πλευρά της Chiquita ισχυρίστηκε πως εκβιάστηκε από τους τρομοκράτες

Κατά τη διάρκεια της δίκης του 2007, αποκαλύφθηκε ότι η Chiquita είχε καταβάλει πληρωμές ύψους άνω των 1,7 εκατ. δολαρίων στην AUC κατά την εξαετία 1997-2004. Ο γίγαντας της μπανάνας δήλωσε ότι άρχισε να καταβάλλει τις πληρωμές αφού ο τότε ηγέτης της AUC, Carlos Castaño, άφησε να εννοηθεί ότι το προσωπικό και η περιουσία της θυγατρικής της Chiquita στην Κολομβία θα μπορούσαν να υποστούν ζημιά αν δεν καταβάλλονταν τα χρήματα.

Οι δικηγόροι της Chiquita υποστήριξαν ότι η εταιρεία δεν είχε άλλη επιλογή από το να πληρώσει την AUC για να προστατεύσει τους Κολομβιανούς υπαλλήλους της από τη βία.

Όμως, οι ενάγοντες υποστήριξαν ότι η εταιρεία σχημάτισε «ανίερη συμμαχία με την AUC» σε μια εποχή που η Chiquita επέκτεινε την παρουσία της σε περιοχές που ελέγχονταν από την AUC. Οι τακτικές πληρωμές συνεχίστηκαν ακόμη και αφού η AUC χαρακτηρίστηκε από τις ΗΠΑ ως ξένη τρομοκρατική οργάνωση το 2001.

Στρατιώτες, μέχρι που άρχισαν να τους φοβούνται οι ναρκέμποροι και η κυβέρνηση

Ενώ η AUC ισχυριζόταν ότι δημιουργήθηκε για να υπερασπιστεί τους γαιοκτήμονες από επιθέσεις και απόπειρες εκβιασμού από αριστερούς αντάρτες, η παραστρατιωτική ομάδα λειτουργούσε συχνότερα ως ομάδα θανάτου για τους εμπόρους ναρκωτικών.

Στο αποκορύφωμά της, είχε περίπου 30.000 μέλη που ασχολούνταν με εκφοβισμό, διακίνηση ναρκωτικών, εκβιασμούς, αναγκαστικές εκτοπίσεις και δολοφονίες. Εξαπέλυε επίσης βίαιες επιθέσεις εναντίον χωρικών που θεωρούσε ύποπτους για υποστήριξη αριστερών ανταρτών.

Η ομάδα αποστρατεύτηκε το 2006 μετά την επίτευξη συμφωνίας με την κυβέρνηση, αλλά ορισμένα από τα μέλη της συνέχισαν να σχηματίζουν νέες αποσχιστικές ομάδες που συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στο εμπόριο κοκαΐνης, τις δολοφονίες και σειρά εγκλημάτων. Οι κυβερνήσεις προσπαθούν διαχρονικά να λήξουν τα αντάρτικα στην χώρα δίνοντας αμνηστία. Όμως ποτέ δεν έχουν καταφέρει να δεχθούν όλα τα μέλη των παραστρατιωτικών ομάδων.

Η ομαδική αγωγή κατά της Chiquita, η οποία έληξε τη Δευτέρα, επικεντρώθηκε σε εννέα υποθέσεις, οι οποίες επιλέχθηκαν από εκατοντάδες αγωγές κατά της εταιρείας μπανάνας. Οι ένορκοι έκριναν ότι η AUC ήταν υπεύθυνη για οκτώ από τους εννέα φόνους που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της αγωγής.

Μια δεύτερη υπόθεση κατά της Chiquita, που ασκήθηκε από μια άλλη ομάδα εναγόντων, αναμένεται να ξεκινήσει στις 15 Ιουλίου.