Εκλογές στη Βρετανία: Καμένη γη αφήνουν πίσω τους οι Τόρις

Στις κάλπες προσέρχονται οι πολίτες στη Βρετανία, μετά τις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ. Από ότι φαίνεται, οι πολίτες είναι απογοητευμένοι από την κυβέρνηση και εν γένει από τους Τόρις, αλλά και επιφυλακτικοί ως προς το αν ο οποιοσδήποτε αντικαταστάτης μπορέσει να ξετυλίξει το κουβάρι των προβλημάτων που ταλανίζουν όλο αυτό το διάστημα τη χώρα.

Σύμφωνα με τους New York Times, οι δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, οι Εργατικοί αναμένεται να έχουν μία ισχυρή πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με έναν κυκεώνα προβλημάτων και προκλήσεων. Από ότι όλα δείχνουν ο ηγέτης των Εργατικών θα κληρονομήσει από την απερχόμενη κυβέρνηση καμένη γη και δεν θα έχει πολλά εργαλεία για να διορθώσει τα υπάρχοντα ζητήματα.

Η αλλαγή του πολιτικού τοπίου

Οι εκλογές που γίνονται στη Βρετανία αναμένεται να αποτελέσουν πολιτική καμπή για τη χώρα. Πιθανόν αντιπροσωπεύουν την αποκήρυξη των Συντηρητικών μετά από 14 χρόνια που βρίσκονται στην εξουσία και την ανάδειξη των Εργατικών, σε νέα κυβερνώσα παράταξη.

Η αντιστροφή του πολιτικού κλίματος βασίζεται στο δημοψήφισμα, όταν δηλαδή οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ.  Το Brexit δίχασε το Συντηρητικό Κόμμα, αφήνοντάς το όλο και πιο ασταθές και ακραίο, καθώς αντιμετώπιζε τις προκλήσεις της πανδημίας του κορονοϊού και της κρίσης του κόστους ζωής.

Με τους Εργατικούς στο κατώφλι της εξουσίας, αντιμετωπίζουν σκληρούς συμβιβασμούς που αντικατοπτρίζουν τις συνέπειες αυτών των ετών: μια χώρα εξαντλημένη και απελπισμένη για αλλαγή. Η δε νέα κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει μία σειρά από προκλήσεις.

Ανασυγκρότηση της οικονομίας

Μία από τις κύριες προκλήσεις είναι η οικονομία. Σε αυτόν τον τομέα, το κεντρικό επιχείρημα των Εργατικών είναι ότι μπορούν να εκτοξεύσουν την οικονομία και να δημιουργήσουν αρκετά επιπλέον έσοδα από φόρους, ώστε να αποφύγουν βαθιές περικοπές στις δημόσιες υπηρεσίες, αυξήσεις φόρων ή μεγαλύτερο δανεισμό. Όμως οι μέθοδοι για να το πετύχει αυτό είναι περιορισμένοι, ιδίως μετά το φιλόδοξο σχέδιο πολλών δισεκατομμυρίων λιρών για τη μετατροπή της Βρετανίας σε «πράσινη οικονομία».

Μια άλλη επιλογή θα ήταν η χαλάρωση των περιορισμών στο εμπόριο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίοι δημιουργούν προβλήματα στους Βρετανούς εξαγωγείς μετά το Brexit. Ωστόσο, ο κ. Starmer έχει αποκλείσει την επανένταξη στην τεράστια ενιαία οικονομική αγορά της Ένωσης, καθώς αυτό θα σήμαινε ότι θα επέτρεπε στους Ευρωπαίους να ζουν και να εργάζονται ελεύθερα στη Βρετανία, ή στην τελωνειακή ένωσή της, η οποία θα σήμαινε την αποδοχή ορισμένων από τους κανόνες του μπλοκ σχετικά με τους δασμούς.

Οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας

Οι πιέσεις του προϋπολογισμού θα περιπλέξουν επίσης τις προσπάθειες των Εργατικών να διορθώσουν το Ε.Σ.Υ., όπου η κυβέρνηση απέτυχε να μειώσει τους χρόνους αναμονής που εκτείνονται σε μήνες. Οι Εργατικοί έχουν υποσχεθεί να προγραμματίσουν 40.000 επιπλέον ραντεβού την εβδομάδα, κάτι που ισχυρίζονται ότι μπορούν να κάνουν πείθοντας τους εργαζόμενους του Ε.Σ.Υ. να αναλάβουν περισσότερα ραντεβού κατά τις ώρες εκτός λειτουργίας.

Οι Εργατικοί δήλωσαν ότι θα προσλάβουν επίσης 8.500 εργαζόμενους στον τομέα της υγείας για τη θεραπεία ασθενών με προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και ότι θα διπλασιάσουν τον αριθμό των αξονικών τομογράφων και των μηχανημάτων μαγνητικής τομογραφίας στα νοσοκομεία. Θα το χρηματοδοτήσει αυτό κλείνοντας ένα παραθυράκι για τους ανθρώπους που επικαλούνται καθεστώς μη κατοίκου στη Βρετανία, επιτρέποντάς τους να αποφεύγουν την καταβολή ορισμένων φόρων.

Αλλά η άμεση πρόκληση θα είναι η επίλυση μιας μακροχρόνιας μισθολογικής διαμάχης με τους νέους γιατρούς. Αφού η κυβέρνηση απέρριψε τα αιτήματά τους για αύξηση των μισθών τους κατά 35%, οι γιατροί έχουν επανειλημμένα αποχωρήσει από την εργασία τους, προκαλώντας έναν καταιγισμό ακυρωμένων διαδικασιών και παρατείνοντας τους χρόνους αναμονής.

Μεγάλη πρόκληση αποτελεί το μεταναστευτικό

Η αντιμετώπιση του μεταναστευτικού αποτελεί άλλη μια πρόκληση για τους Εργατικούς. Ο έλεγχος των συνόρων της Βρετανίας ήταν ένα μεγάλο θέμα του δημοψηφίσματος του Brexit, αλλά η νόμιμη μετανάστευση – ο αριθμός των ανθρώπων που έφτασαν, μείον αυτούς που έφυγαν – έχει περίπου τριπλασιαστεί από τότε, φτάνοντας σχεδόν τις 750.000 το 2022, πριν υποχωρήσει ελαφρώς.

Οι Εργατικοί θα επωφεληθούν από τις αλλαγές που εισήγαγε η κυβέρνηση των Συντηρητικών, η οποία περιόρισε το δικαίωμα των φοιτητών να φέρνουν συγγενείς στη Βρετανία, και από τη μείωση του αριθμού των προσφύγων που έρχονται από την Ουκρανία, το Χονγκ Κονγκ και το Αφγανιστάν. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Εργατικοί θα πρέπει να εργαστούν σκληρά για να εκπληρώσουν την υπόσχεσή τους να εκπαιδεύσουν περισσότερους Βρετανούς για να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας και να αποτρέψουν τους εργοδότες από το να αναζητούν εργαζόμενους στο εξωτερικό.

Ο περιορισμός της ροής των αιτούντων άσυλο που αποβιβάζονται με μικρές βάρκες στις αγγλικές ακτές θα είναι ακόμη πιο δύσκολος. Ο Στάρμερ έχει υποσχεθεί να καταργήσει μια δαπανηρή πολιτική που προβλέπει ότι ορισμένοι αιτούντες άσυλο θα τοποθετούνταν σε πτήσεις χωρίς επιστροφή προς τη Ρουάντα. Οι Εργατικοί θα προσπαθούσαν αντ’ αυτού να πατάξουν τις συμμορίες διακινητών ανθρώπων, ενισχύοντας παράλληλα τη συνεργασία με τις αρχές σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη.

Τέλος, ακόμα ένα πρόβλημα είναι ότι έχουν συσσωρευτεί πολλές αιτήσεις ασύλου και το κόστος στέγασης ορισμένων από αυτούς που περιμένουν αποφάσεις. Πολλοί από τους οποίος φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία, με το κόστος να ανέρχεται σε περίπου 8 εκατομμύρια λίρες ή 10,2 εκατομμύρια δολάρια την ημέρα.

Ο αβέβαιος σύμμαχος

Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάθε Βρετανός ηγέτης είναι το πολιτικό τοπίο στις ΗΠΑ. Τα ερωτήματα για την ηλικία του Μπάιντεν έχουν αυξηθεί μετά την παρουσία του στην πρώτη του τηλεμαχία με τον Τραμπ, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες, ο πρώην πρόεδρος να επανεκλεγεί.

Στην περίπτωση επανεκλογής του Τραμπ, ο κορυφαίος σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής των Εργατικών, Ντέιβιντ Λάμι, έχει ήδη καλλιεργήσει επαφές με ανθρώπους που βρίσκονται στο περιβάλλον Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του Ρεπουμπλικανού γερουσιαστή Τζέι Ντι Βανς.

Όμως ο Βρετανός αξιωματούχος διατηρεί καλύτερες σχέσεις με τον πρώην πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Οι δύο άνδρες πήγαν στη Νομική Σχολή του Χάρβαρντ και ο Λαμί έκανε εκστρατεία για τον κ. Ομπάμα κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρικής του εκστρατείας.

Από την άλλη πλευρά, οι δεσμοί του Στάρμερ με τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι τόσο βαθιές. Αν και δεν υπάρχει ιστορικό επικριτικών σχολίων για τον Τραμπ, δεν υπάρχουν πολλά που να υποδηλώνουν ότι ένας 61χρονος πρώην εισαγγελέας θα ανέπτυσσε στενή σχέση με έναν 78χρονο άνδρα που είναι κατηγορούμενος σε πολλές ποινικές υποθέσεις.