Χιλιάδες τοξίνες από υλικά συσκευασίας τροφίμων βρέθηκαν σε ανθρώπους

Σύνταξη – επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης

Μέταλλα και PFAS που συνδέονται με σοβαρά προβλήματα υγείας είναι μεταξύ των ενώσεων που βρέθηκαν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω έλεγχο.

Περισσότερες από 3.600 χημικές ουσίες που έχουν εγκριθεί για επαφή με τρόφιμα σε συσκευασίες, μαγειρικά σκεύη ή εξοπλισμό επεξεργασίας τροφίμων έχουν βρεθεί σε ανθρώπους, διαπίστωσε νέα σοβαρή έρευνα, υπογραμμίζοντας έναν ελάχιστα ρυθμισμένο κίνδυνο έκθεσης σε τοξικές ουσίες.

Οι χημικές ουσίες έχουν βρεθεί στο ανθρώπινο αίμα, στα μαλλιά ή στο μητρικό γάλα. Μεταξύ αυτών είναι ενώσεις που είναι γνωστό ότι είναι ιδιαίτερα τοξικές, όπως το PFAS, η δισφαινόλη, τα μέταλλα, οι φθαλικές ενώσεις και οι πτητικές οργανικές ενώσεις. Πολλά συνδέονται με το καρκίνο, τις ορμονικές διαταραχές και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας.

Όμως υπάρχουν πολλές άλλες ουσίες για τις οποίες υπάρχουν πολύ περιορισμένα δημόσια τοξικολογικά προφίλ, όπως τα συνθετικά αντιοξειδωτικά που χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά και ολιγομερή που σταθεροποιούν το μελάνι στη συσκευασία. Οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι τα κενά γνώσης υπογραμμίζουν την ανάγκη για περαιτέρω έλεγχο των χημικών ουσιών που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα.

Τα αυγά είναι μεταξύ των τροφίμων που βρέθηκαν να περιέχουν PFAS. «Αυτό που σίγουρα προκαλεί ανησυχία είναι ότι έχουμε ισχυρές αποδείξεις που δείχνουν ότι ορισμένες επικίνδυνες χημικές ουσίες μεταναστεύουν από τη συσκευασία στα τρόφιμα, επομένως υπάρχει συμβολή στην έκθεση σε χημικές ουσίες από τη συσκευασία», δήλωσε η Birgit Geueke, συν-συγγραφέας της μελέτης από το Food Packaging Forum, ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό με έδρα τη Ζυρίχη, που υποστηρίζει ισχυρότερους κανονισμούς.

Η μελέτη εντόπισε περίπου 14.000 χημικές ουσίες εγκεκριμένες για επαφή με τρόφιμα και έλεγξε βάσεις δεδομένων και επιστημονική βιβλιογραφία για ενδείξεις ανθρώπινης συσσώρευσης σε καθεμία από αυτες. Οι άνθρωποι εκτίθενται σε πολλές από τις χημικές ουσίες στην καθημερινότητα τους, επομένως τα ευρήματα της έρευνας δεν σημαίνουν ότι η συσκευασία των τροφίμων είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για αυτα.

Μεταξύ των χειρότερων παραβατών είναι το πλαστικό, ένα υλικό που δεν ρυθμίζεται σε μεγάλο βαθμό και μπορεί να περιέχει χιλιάδες χημικές ουσίες. Η σιλικόνη και οι επικαλύψεις σε μεταλλικά κουτιά μπορεί επίσης να περιέχουν τοξικές ή μη μελετημένες ενώσεις, είπε η Geueke. Πολλά προϊόντα από χαρτί και χαρτόνι υφίσταντο μέχρι πρόσφατα επεξεργασία με PFAS και μπορεί να περιέχουν ένα στρώμα πλαστικού.

Διάφοροι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν την έκπλυση και απελευθερωση χημικών ουσιών στα τρόφιμα με υψηλότερους ρυθμούς, όπως οι υψηλότερες θερμοκρασίες, η μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά και η οξύτητα. Η αναλογία συσκευασίας προς προϊόν έχει επίσης σημασία – τα τρόφιμα σε μικρότερες συσκευασίες μπορεί να είναι πολύ πιο μολυσμένα.

Πολλές χημικές ουσίες έχουν εγκριθεί στις ΗΠΑ με περιορισμένο έλεγχο σύμφωνα με τον κανόνα «γενικά θεωρούνται ασφαλείς» της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), η οποία επιτρέπει τη χρήση χημικών για επαφή με τρόφιμα με πολύ μικρό έλεγχο. Η αμερικανική νομοθεσία επίσης δεν απαιτεί από το FDA να επανεξετάσει νέα δεδομένα μετά την έγκριση μιας χημικής ουσίας για επαφή με τρόφιμα.

Αυτό ήταν ένα πρόβλημα με τις χημικές ουσίες όπως το PFAS ή το διοξείδιο του τιτανίου που υπήρχαν στην αγορά για δεκαετίες πριν αφαιρεθούν ή μελετηθούν περαιτέρω. Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει αυστηρότερους κανονισμούς για ορισμένα χημικά, όπως το PFAS, «υπάρχει ακόμη πολύ περιθώριο βελτίωσης», είπε η Geueke.

Οι καταναλωτές μπορούν να προστατευτούν αγοράζοντας τρόφιμα σε γυάλινα βάζα, τα οποία έχουν συνήθως πολύ λίγες χημικές ουσίες. Ορισμένοι ερευνητές που εργάζονται στον τομέα λένε ότι φέρνουν τα δικά τους γυάλινα δοχεία στα εστιατόρια σε περίπτωση που θέλουν να συσκευάσουν τα υπολείμματα. Η Geueke λέει ότι η αφαίρεση των τροφίμων από πλαστικά δοχεία που αγοράστηκαν σε ένα κατάστημα και η τοποθέτησή τους σε γυάλινα βάζα στο σπίτι μειώνει τον χρόνο μεταφοράς των χημικών από τη συσκευασία. «Δυστυχώς δεν μπορούμε να αποφύγουμε εντελώς (τα χημικά). Η λύση είναι η αυστηρότερη ρύθμιση», προσθέτει.

Πηγή: The Guardian