Το Sunset Boulevard στον θερινό κινηματογράφο Παναθήναια με τον Αλέξανδρο Παπαγεωργίου

Πεθαίνει άραγε το σινεμά; Μπορεί αυτή η ανησυχία να ακούγεται υπερβολικά «σύγχρονη» και ριζωμένη στην σημερινή εποχή των streaming πλατφορμών, αλλά ο προβληματισμός για το μέλλον του κινηματογράφου είναι σχεδόν τόσο παλιός όσο και το ίδιο το μέσο.

Το Sunset Boulevard, το αριστουργηματικά σαρδόνιο film noir του Billy Wilder από το 1950 τοποθετείται ανάμεσα σε δύο “θανάτους” του κινηματογράφου. Σε ένα πρώτο επίπεδο, η ταινία αφηγείται την εμβληματική ιστορία της παραισθησιακής Norma Desmond, της πάλαι ποτέ κραταιάς κινηματογραφικής σταρ της δεκαετίας του ‘20 που ξεθώριασε όταν το ομιλόν φιλμ «σκότωσε» το βωβό σινεμά και έφερε τα πάνω-κάτω στην χολιγουντιανή βιομηχανία.

Υπάρχει όμως κι ένας δεύτερος, υπόρρητος κινηματογραφικός «θάνατος» στο Sunset Boulevard, καθώς η ταινία κυκλοφόρησε σε μια ιστορική περίοδο όπου η τηλεόραση είχε εισβάλει για τα καλά στην κοινωνική ζωή και τη μαζική κουλτούρα των ΗΠΑ, εκθρονίζοντας την σκοτεινή αίθουσα ως αποκλειστικό και προνομιακό χώρο της κινούμενης εικόνας στην συλλογική συνείδηση και την καθημερινή εμπειρία.

Το Sunset Boulevard δεν είναι μόνο ένα κλασικό film noir που τα κάνει όλα σωστά ώστε να μπει στον πάνθεον (αν όχι στην κορυφή) του είδους. Είναι επίσης ένα πρώιμο παράδειγμα κινηματογράφου που σχολιάζει αναστοχαστικά τον εαυτό του, πολύ πριν η meta αυτοαναφορικότητα γίνει κοινός τόπος. Και κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί μόνο σε μια ταινία που αποτέλεσε ένα αδιανόητο πεδίο συνάντησης ανάμεσα σε γίγαντες του σινεμά σαν τον Billy Wilder, τον Charles Brackett, την Gloria Swanson, τον Erich von Stroheim, τον Cecil B. Demille, τον Buster Keaton και την Hedda Hopper.

Ποια είναι λοιπόν η θέση του σινεμά στον καιρό της ασταμάτητης ροής των ψηφιακών εικόνων; Τι διαφοροποιεί την κινηματογραφική εικόνα από όλες τις υπόλοιπες; Θα πεθάνει ποτέ το σινεμά ή μήπως είναι η μοναδική τέχνη ικανή να προσαρμόζεται αληθινά στην εποχή της; Ένα αθάνατο film noir της δεκαετίας του ‘50 μπορεί να διαθέτει περισσότερες απαντήσεις απ’ όσες φανταζόμαστε.

H ταινία του Billy Wilder θα προβληθεί στον θερινό κινηματογράφο Παναθήναια (Μαυρομιχάλη 165) την Τετάρτη 24 Ιουλίου στις 21.00. Μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με τον κριτικό Αλέξανδρο Παπαγεωργίου, μέχρι όσο πάει.